Архiў навiн

Творчы вечар маэстра

15 кастрычніка дырыжор Андрэй Галанаў запрашае гледачоў на вечар у гонар свайго юбілею.

Дырыжор Андрэй Галанаў запрашае гледачоў прыйсці ў Вялікі ў дзень яго юбілею. 15 кастрычніка маэстра спаўняецца 50 гадоў. Увесь гэты дзень Андрэй Ігаравіч правядзе ў тэатры - будзе рыхтавацца, рэпетаваць, хвалявацца, каб вечарам сустрэць публіку. Вядома, за дырыжорскім пультам!

– Я хацеў у гэты дзень гледачам падарыць свята - свята музыкі. Так, можна было б зрабіць канцэртны калейдаскоп з папулярных мелодый, але мне гэтая ідэя не вельмі даспадобы, - прызнаўся Андрэй Галанаў. - Таму вырашыў узяць сур'ёзныя і вялікія палотны - Рэквіем Вольфганга Амадэя Моцарта і «Сімфонію №6» Пятра Чайкоўскага. Так, гэта мінорныя творы, але яны мае любімыя, менавіта таму яны і прагучаць... У кожнага музыканта - свая псіхафізіка. Натуральна, мне вядомы весялосьць і жыццерадаснасць, але вельмі часта я засяроджваюся на мінорнай музыцы. Яна мне блізкая, яе я разумею... Вельмі важна для музыканта адчуваць твор літаральна скурай, пагрузіцца ў яго цалкам. Тады і дотык да музыкі будзе зусім іншым. І яна будзе выклікаць іншыя эмоцыі…

Рэквіем: «...квінтэсенцыя прыгажосці...»

У першым аддзяленні творчага вечара прагучыць ўрачыстая імша Вольфганга Амадэя Моцарта. Многія музыкі кажуць, што гэта адно з найпрыгажэйшых твораў у свеце. І гледачы заўсёды з гэтым пагаджаюцца…

У гісторыі стварэння Рэквіема нямала таямнічага. Улетку 1791 года незнаёмец замовіў Моцарту злажыць памінальную імшу. За вялікую суму. (Як сцвярджаюць гісторыкі, «чорны чалавек, чый твар хавала цень», быў кіраўніком аднаго графа, аматара музыкі, які часцяком выдаваў за свае замоўленыя ў розных кампазітараў творы.) Вольфганг Амадэй прыступіў да працы. Цікава, што паралельна ён ствараў іншае сваё «палатно» - оперу «Чароўная флейта», прэм'ера якой, як гэта часта здараецца ў сусветнай гісторыі музыкі, апынулася правальнай. І хоць Шыканэдар (для якога Моцарт і пісаў «Флейту») пасля ўсе ж такі дастукаўся да сэрцаў венцаў - опера палюбілася гледачам, сам кампазітар вельмі хваравіта перанёс гэтую няўдачу, да якой быў абсалютна не гатовы, - і моцна захварэў. Нягледзячы на тое, што стан Вольфганга Амадэя пагаршалася, ён цалкам сышоў у напісанне Рэквіема - з усёй гарачынёй сваёй натуры. А частыя прыходы заказчыка толькі пагаршалі сітуацыю: Моцарт ўспрымаў яго як чорнага пасланца самой Смерці. Нядзіўна, што ён думаў пра сваё апошняе сачыненне як пра памінальную імшу самому сабе. «...Трэба паслухмяна схіліцца перад воляй Божай. Такім чынам, я заканчваю сваю пахавальную песню. Я не маю права пакінуць яе незавершанай... « – пісаў ён восенню 1791-га. Але хвароба не пакідала кампазітара, ён згараў літаральна на вачах. І ўсё роўна, нават не ўстаючы з ложка, працаваў над Рэквіемам. У гэтыя дні ад яго не адыходзілі сябры, дапамагаючы ўсім. Сярод іх быў і вучань Моцарта Зюсмаер. Яму смяротна хворы кампазітар і даў указанні, як завяршыць працу над імшой. 5 снежня 1791 года геній памёр. Яму было 35 гадоў...

«Сімфонія № 6»: «...найлепшая і наішчырэйшая…»

Апошнюю сімфонію Чайкоўскага - журботную і адначасова ўзнёслую - гледачы Вялікага тэатра пачуюць ў другой частцы творчага вечара маэстра Галанава. І гэта наўрад ці выпадкова...

«Дзякуючы яму, я даведаўся, што такое музыка, - пісаў пра Моцарта ў сваіх дзённіках Пётр Чайкоўскі. - Па маім глыбокім перакананні, Моцарт ёсць вышэйшая, кульмінацыйная кропка, якой прыгажосць калі-небудзь дасягала ў сферы музыкі. Ніхто не прымушаў мяне плакаць, трапятаць ад захаплення, ад усведамлення сваёй блізкасці да таго, што мы называем ідэал, як ён... У Моцарта я люблю ўсё, бо мы любім усё ў чалавеку, якога мы любім сапраўды...» Музыка аўстрыйскага генія напаўняла, здаецца, усё жыццё Чайкоўскага. Таму нядзіўна, што думкі стварыць сваю апошнюю сімфонію - Шостую прыйшла да рускага кампазітара падчас наведвання радзімы Моцарта - Зальцбурга. І задумваў Пётр Ільіч яе як блізкую настроям Рэквіема свайго куміра. Завяршыўшы працу, Чайкоўскі пісаў: «У сімфонію гэтую я ўклаў без перабольшання ўсю сваю душу». Кампазітар называў яе «найлепшай і наішчырэйшай» са сваіх твораў. 16 кастрычніка 1893 года Чайкоўскі сам дырыжыраваў Шостай сімфоніяй у Пецярбургу, адкрываючы новы сезон Рускага музычнага таварыства. Але, як гэта часта бывала ў гісторыі, крытыкі не ацанілі твор кампазітара, а слухачы адкрыта яго не зразумелі. Што стала моцным узрушэннем для Пятра Ілліча, які лічыў Шостую сімфонію адным з галоўных сваіх твораў. Праз некалькі дзён Чайкоўскага не стала... Другі раз «Сімфонія №6» гучала на канцэрце памяці кампазітара. І мела каласальны поспех. Цяпер яна ёсць у рэпертуары практычна ўсіх выдатных дырыжораў.

Дасье

Андрэй Галанаў, уладальнік медаля Францыска Скарыны, скончыў Беларускую Акадэмію музыкі па спецыяльнасці «оперна-сімфанічнае дырыжыраванне». У Вялікі тэатр Беларусі ён прыйшоў у 1993 годзе і з 2004 па 2006 гады быў яго галоўным дырыжорам. На працягу сезонаў 1999-2003 гадоў з'яўляўся галоўным дырыжорам Растоўскага дзяржаўнага музычнага тэатра (Расія). А з 1997-га Андрэй Галанаў працуе і ў Дзяржаўным акадэмічным сімфанічным аркестры Рэспублікі Беларусь.

За час працы ў беларускім Вялікім Андрэй Ігаравіч ажыццявіў пастаноўкі опер «Кармэн» Ж. Бізэ, «Шлюбны вэксаль» Дж. Расіні, «Іаланта» і «Пікавая дама» П. Чайкоўскага. У яго рэпертуары - некалькі дзесяткаў оперных і балетных спектакляў: «Рыгалета» Дж. Вердзі, «Мадам Батэрфляй» і «Тоска» Дж. Пучыні, «Лэдзі Макбет Мцэнскага павета» Д. Шастаковіча, «Візіт дамы» С. Картэса, «Жар-Птушка» і «Вясна свяшчэнная» І. Стравінскага, «Рамэа і Джульета» С. Пракоф'ева і інш. Андрэй Галанаў актыўна канцэртуе, супрацоўнічае з беларускімі і замежнымі аркестрамі Бразіліі, Францыі, Італіі, Японіі. Гастрольны графік маэстра ахоплівае краіны практычна ўсяго свету - ад Ірландыі да Японіі, ад Нарвегіі да Бразіліі, ад Швейцарыі да Тайланда.

Андрэй Галанаў - лаўрэат нацыянальнай прэміі «За духоўнае адраджэнне». А ў Расіі ў 2000 годзе ён стаў «Чалавекам года» у намінацыі «Тэатральны дзеяч».