Навiны

“ЯЎГЕН АНЕГІН” – У ЭСТОНІІ!

20 жніўня Вялікі тэатр Беларусі з вялікім поспехам прадставіў оперу «Яўген Анегін» на міжнародным фестывалі «Біргіта» у сталіцы Эстоніі Таліне.

Сваім выступленнем артысты пакарылі гледачоў, якія пасля спектакля сустрэлі выканаўцаў авацыяй, крыкамі «Брава!» і дружным тупатам ног, маментальна разбурыўшы стэрэатыпы пра свой халодны тэмперамент. Спектакль, пастаўлены на сцэне беларускага Вялікага тэатра яшчэ ў 1986 годзе, а некалькі гадоў таму абноўлены (рэжысёр Аляксандр Прахарэнка), у гэты вечар, магчыма, быў як ніколі блізкі да таго, што задумваў сам Чайкоўскі, які назваў свайго «Анегіна» «лірычнымі сцэнамі па Пушкіну», падкрэсліўшы гэтым тонкасць і камернасць музычнага стылю оперы, натуральнасць і шчырасць выканання ў процівагу пампезнасці і статуарнасці імператарскага тэатра. Невялікая фестывальная сцэна, сапраўды, надала дзеянню інтымнасць і камернасць. Акустыка не патрабавала ад артыстаў фарсіравання гуку, які запаўняў усю прастору залы, разлічанай на 1300 месцаў. І калі звыклым да сучасных пастановак гледачам спатрэбіўся час для таго, каб «ужыцца» ў прастору традыцыйнага «Яўгена Анегіна», то майстэрства беларускіх артыстаў пакарыла іх з першай хвіліны. Такога моцнага ансамбля салістаў, па словах публікі, сярод якой было нямала музыкантаў і знаўцаў опернага мастацтва, яны не чулі даўно. Салідарнымі з гледачамі апынуліся і музычныя крытыкі, якія ацанілі выкананне оперы як «выдатнае».

Вядучыя партыі ў спектаклі выканалі Настасся Масквіна (Таццяна), Уладзімір Пятроў (Анегін), Аксана Волкава (Вольга), Юрый Гарадзецкі (Ленскі) і Андрэй Валенцій (Грэмін). Спевакі былі выдатныя і ў сольных нумарах, і ў ансамблях, прадэманстраваўшы і цудоўныя галасы, і музычнасць, і выдатную акцёрскую гульню. Асабліва драматычна і кранальна прагучалі (і былі па вартасці ацэненыя гледачамі) сцэна лісты Таццяны і перадсмяротная арыя Ленскага.

Кожны з выканаўцаў партый другога плана Наталля Акініна (Ларына), Кацярына Міхнавец (Няня), Аляксандр Гелах (Трыке), Сяргей Лазарэвіч (Ротны), Дзмітрый Капілаў (Зарэцкі) надзяліў сваю ролю характэрнымі, яркімі асаблівасцямі, тэмпераментам, вакальнай інтанацыяй, яшчэ раз пацвердзіўшы ісціну пра тое, што ў тэатры няма маленькіх роляў. Асобных слоў заслугоўваюць артысты балета, якія бліскуча выканалі знакамітыя «бальныя» сцэны ў спектаклі (харэограф Аляксандра Ціхамірава). І нават некаторая «таўханіна» артыстаў балета, хору і мімансу на ларынскім балі была вельмі каларытнай - ну, бо не ў палацы ж жылі Ларыны! Ярка і сакавіта гучаў хор пад кіраўніцтвам Ніны Ламановіч. За дырыжорскім пультам быў Андрэй Галанаў, які стварыў тонкі, вывераны баланс паміж аркестрам і спевакамі, паміж сцэнай і залай, магнетычна захапіўшы сваім мастацтвам слухачоў.

Фестываль «Біргіта» праходзіць з 2005 года на руінах загадкавага Пірытаскага манастыра 15 стагоддзя. Ад велічнага будынка да нашых дзён захаваліся толькі масіўны фасад, сцены, падвалы ды старадаўнія могілкі 17 стагоддзя. Гэта незвычайнае месца стварае сваю аўру і адмысловы настрой, а сам фестываль аб'ядноўвае містычнае сакрамэнт сярэднявечнага кляштара з «апошнім словам» сучаснага тэатра і з'яўляецца знакавай падзеяй для ўсяго Балтыйскага рэгіёна.

На фестывалі «Біргіта», гісторыя якога пачалася ў 2005 годзе, выступалі шматлікія прызнаныя калектывы. Цяперашні (13 - 21 жніўня) быў прысвечаны памяці вядомага эстонскага дырыжора, мастацкага кіраўніка фестывалю Эры Класа. У яго праграму ўвайшлі творы самых розных жанраў, сярод іх - музычна-драматычная пастаноўка «Рэквіем... і жыццё да гэтага» на музыку Моцарта ад інтэрнацыянальнага складу з Эстоніі, Бельгіі, Германіі, Латвіі; балет Сяргея Пракоф'ева «Рамэо і Джульета» Екацярынбургскага дзяржаўнага акадэмічнага тэатра оперы і балета; камічная опера Моцарта «Так робяць усе» маладой опернай трупы Black Cat Opera Company з Вялікабрытаніі; фламенка-балет Carmen by Bizet іспанскай трупы Антоніа Андрадэ.

Вялікі тэатр Беларусі выступаў на фестывалі «Біргіта» ўпершыню. Як абяцалі арганізатары фестывалю, «Яўген Анегін» - «гэты твор, з лёгка вядомымі мелодыямі і вельмі захапляльнай музыкай, пранікае прама ў сэрцы гледачоў...» І яны не памыліліся. Эмоцыі, якія падарылі публіцы беларускія артысты, запомняцца надоўга. Яны ўжо - частка гісторыі гэтага святога месца.